مهارت های زندگی چیست؟
بسیاری از افراد در رویارویی با مسائل زندگی، فاقد توانایی لازم هستند و همین امر آنان را در مواجهه با مشکلات و مسائل روزمره زندگی ناتوان و آسیب پذیر ساخته است و بسیاری از این مشکلات و اختلالات ریشه های روانی – اجتماعی دارند . انسان ها برای مقابله سازگارانه با موقعیت های تنش زا و کشمکش های زندگی ، نیاز به آموختن برخی از مهارت ها را دارند. یکی از موثرترین برنامه هایی که به افراد کمک می کند تا زندگی بهتر و سالم تری داشته باشند، برنامه ی آموزش مهارتهای زندگی است.
این مهارت ها عبارت اند از : مهارت خود آگاهی و مهارت همدلی ، مهارت برقراری رابطه موثر و مهارت روابط بین فردی سازگارانه ، مهارت تصمیم گیری و مهارت حل مساله ، مهارت تفکر انتقادی و مهارت تفکر خلاق ، مهارت مقابه با هیجان و مهارت مقابله با استرس .
*خود آگاهی شامل 5 جزء است : 1- شناخت ویژگی ها و صفات خودمان و یا به عبارتی خودپنداره 2- شناخت توانائیها ، استعدادها و پیشرفت هایمان 3- تصویر واقع بینانه از خودمان 4- شناخت افکار، باورها و ارزش هایمان 5- احساس رضایتمندی و نارضایتی از خودم و زندگی خودم.
*همدلی : یعنی این که فرد بتواند زندگی را حتی زمانی که در آن شرایط قرار ندارد، درک کند تا بتواند انسان های دیگر را حتی وقتی با او نیز بسیار متفاوت هستند.
*مهارت سوم”مهارت برقراری رابطه ی موثر”: این مهارت به فرد کمک می کند تا بتواند نظرات، عقاید، خواسته ها، نیازها، وهیجان های خود را ابراز و به هنگام نیاز، ازدیگران درخواست کمک وراهنمایی نماید. مهارت های تقاضای کمک و راهنمایی از دیگران در مواقع ضروری ، از عوامل مهم یک رابطه ی سالم است.
*مهارت پنجم “مهارت تصمیم گیری” : زندگی دردرون خود مسایل و مشکلاتی به همراه دارد که مستلزم وجود رقابت و کشمکش است. هریک از ما طی روز با مشکلات متعددی مواجه می شویم که نیاز به تصمیم گیری مناسب دارد. برای رسیدن به اهداف خود باید بهترین تصمیمات را بگیریم . درواقع همگی ما تجاربی از تصمیم گیری غلط داریم که به پیامدهای ناخوشایندی منتهی شده است.
*مهارت ششم “مهارت حل مساله”: همه انسان ها درزندگی فردی واجتماعی خود با مسایل و مشکلات متعددی مواجه می شوند . درواقع زندگی چیزی جز روند پیاپی مواجه شدن با مسایل و مشکلات و تلاش برای حل و فصل آن ها نیست. وجود مشکل درزندگی ما امری عادی است و ما خواه ناخواه با مشکلات متعددی درزندگی خود روبرو می شویم . بنابراین به جای این که منفعلانه عمل کرده و آرزو کنیم ای کاش هیچ مشکلی در زندگی ما پیش نیاید ، بهتر است یادبگیریم که چطور مشکلات خودرا حل کنیم .
*مهارت هفتم “مهارت تصمیم گیری” : مهارت تصمیم گیری در بیانی ساده به معنی عمل انتخاب بین دو یا چند اقدام است . در فرایند گسترده تر حل مسئله ، تصمیم گیری شامل انتخاب بین راه حل های ممکن برای یک مسئله است. تصمیم گیری می تواند از طریق یک فرایند شهودی یا استدلال یا ترکیب این دو صورت بگیرد.
*مهارت هشتم “تفکر نقاد” : مهارت تفکر نقاد توانایی تحلیل عینی اطلاعات موجود با توجه به تجارب شخصی و شناسایی آثار ارزش های اجتماعی، همسالان و رسانه های گروهی بر رفتار فردی و تفسیر این اطلاعات برای خود می باشد .
*مهارت نهم “تفکر خلاق” : توانایی تفکر خلاق و خلاقیت یک مهارت سازنده و پایه برای رسیدن به سایر مهارت های مرتبط با سبک تفکر است . در این مهارت فرد یاد می گیرد که به شیوه ای متفاوت بیندیشد و از تجربه های متفاوت و معمولی خویش فراتر رفته و راه حل هایی را خلق کند که خاص و ویژه خودش است .
*مهارت تنظیم هیجان : این مهارت به معنی شناخت هیجان ها و تاثیر آن ها بر رفتار فرد و نحوه مدیریت هیجانات شدید و مشکل آفرین مثل خشم است . بسیاری از محققان این مهارت را به صورت توانایی افزایش یا کاهش هیجانات در صورت لزوم تعریف کرده اند که باعث حفظ سلامت و عملکرد سیستم هیجانی افراد می شود .
باتوجه به این مهارت ها که لازمه ی زندگی هرانسانی است، مدرسه ی مسرور زنگی را به این مبحث اختصاص داده و هر مهارت را ازطریق بازی، داستان خوانی و فعالیت های گروهی به دانش آموزان آموزش می دهند.
